Wat zijn benzodiazepinen?
Benzodiazepinen, ook wel benzo’s genoemd, zijn medicijnen met een rustgevende en ontspannende werking. De meenste mensen kennen deze ook als slaappillen, kalmeringsmiddelen, spierontspanners of pammetjes. Benzodiazepinen worden vaak voorgeschreven wanneer je veel last hebt van angst of onrust, of wanneer je slaapproblemen hebt, maar worden ook om andere redenen voorgeschreven door artsen, zoals het ontspannen van de spieren, als deze pijn veroorzaken door verkramping, of na een operatie.
Afhankelijkheid
Benzodiazepinen creëren afhankelijkheid. Dit betekent dat het lichaam afhankelijk wordt van het middel, dat er steeds meer medicatie nodig is voor hetzelfde effect en/of dat bij het stoppen met de medicatie ontwenningsverschijnselen ontstaan. Hierom staat er ook in alle verschillende bijsluiters dat deze medicatie zo kort mogelijk moet worden ingezet. De richtlijn over de duur van het gebruik wordt niet geheel specifiek benoemd en varieert per middel van 2 weken tot 2 maanden. Gebruik deze medicijnen altijd in goed overleg met een arts, bespreek het met de arts als je wilt stoppen en bouw zeer voorzichtig af. Indien je de arts wilt uitleggen wat je wilt, kan je De Ashton Manual (het wetenschappelijke handboek voor afbouwen) aanbieden aan je arts. Download deze handleiding hier.
Bijwerkingen van benzodiazepinen
Veel mensen ervaren bijwerkingen door het gebruik van benzodiazepinen. Dit zijn de meest voorkomende bijwerkingen:
• sufheid,slaperigheid
• minder alert, concentratieproblemen
• verminderde of geenemotionele connectie met omgeving
• geheugenverlies
• slappe spieren
• somberheid
• geen zin in contact
• problemen met het geheugen
• verminderd libido
• een leeg gevoel
• gevaarlijke situaties onderschatten
• weinig zin hebben omiets te ondernemen
• snel geïrriteerd zijn door de omgeving
• benauwdheid
• sneller struikelen,vallen
• coördinatieproblemen
Afbouwen
Om afhankelijkheid te voorkomen is het belangrijk benzodiazepinen zeer kort te gebruiken. Maar mogelijk gebruik je deze medicatie toch al langere tijd en heeft je arts je niet gewaarschuwd voor de gevolgen hiervan. Overleg altijd met je behandelend arts als je met deze medicatie wilt stoppen. Het is het veiligst om zeer rustig af te bouwen, zodat je minder last krijgt van ontwenningsverschijnselen. Stop nooit abrupt met het gebruik van benzo’s! Dit kan tot epileptische insulten leiden en in het ergste geval tot een hartstilstand. Ook zorgt een te snelle stoppoging vaak tot terugval, en zijn de klachten van de ontwenningsverschijnselen heviger en duren langer.
‘Zeer langzaam afbouwen’ is een relatief begrip, maar betekent meestal een proces van maanden, en soms van jaren, afhankelijk van de dosis die je gebruikt en hoe je lichaam reageert. Het is dus persoonsgebonden.
Veel voorkomende fysieke ontwenningsverschijnselen:
• stijfheid
• spierzwakte
• spierpijn
• nek- en bovenrugpijn
• maag/darm problemen
• grieperige symptomen (zonder koorts)
• hoofdpijn/druk in en om het hoofd
• visuele problemen
• duizeligheid/vertigo
• hartkloppingen
• vermoeidheid
• tinitus
• trillerigheid, soms vooral zelf te voelen, soms ook zichtbaar aan de buitenkant
• sensorischeproblemen waarbij overgevoeligheid ontstaat voor geluid of licht, smaak veranderd is of beeld-en/of geluidshallucinaties worden ervaren
• nachtmerries
• intense dromen
Dit zijn een aantal veel voorkomende psychische ontwenningsverschijnselen:
• angst (soms extreem)
• agitatie
• akathesie
• nervositeit en onrust
• slapeloosheid
• geheugen- en concentratieproblemen
• depressieve klachten
Ontwenningssverschijnselen kunnen onzekerheid veroorzaken, en kunnen leiden tot verkeerde diagnoses als de arts deze aanziet voor (originele) aandoeningen. Dit kan er voor zorgen dat
• medicatie langer wordt gebruikt dan nodig,
• onderzoeken /testen worden gedaan waar niets uitkomt,
• nieuwe medicatie wordt voor geschreven voor de ogenschijnlijke verergering klachten,
• je medicatie krijgt voor nieuwe klachten, die komen door de ontwenning en ook vanzelf over zullen gaan.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de werking van de benzodiazepinen binnen 2 weken drastisch afneemt, en dat stoppen de meest logische en gezonde keus is. Dit gebeurt helaas vaak niet, en zeker niet als er na een aantal weken signalen van tolerantie-ontwenning worden uitgelegd als een nieuwe aandoening of verergering van de originele klachten. Vaak is verhoging van de medicatie het gevolg ipv de beslissing af te bouwen.